Een innerlijk proces

Het maken van een ikoon is niet enkel een techniek, maar veel meer een innerlijk proces. Je mag zelfs zeggen dat niet het resultaat, maar de weg er naartoe van belang is. Uiteindelijk draait het om je eigen verbondenheid met de geestelijke wereld, de ikoon is maar een middel om die banden en gevoelens te versterken. Bij het schilderen van een ikoon zul je dan ook de symboliek tot jezelf moeten laten toelaten, weten waar je mee bezig bent, waarom je iets op een bepaalde manier doet.

Gelijkenis

Het Griekse woord Eikoon, dat “gelijkenis” betekent, geeft aan waar het omgaat. Toch wil een ikoon niet alleen een portert zijn, een ikoon wil meer nog een deel van het wezen weergeven van wie de afbeeldingen gemaakt is. Naar overtuiging van de orthodoxe gelovige zijn de ikonen beelden die rechtstreeks afstammen van het oerbeeld. De schilder mag aan deze beelden geen eigen schepping toevoegen.

Voorbeelden en Regels

Het typische bij het schilderen van ikonen is wel, dat steeds wordt gewerkt aan de hand van een voorbeeld zonder dat men eigenlijk van kopiëren kan spreken, omdat elke schilder een eigen stempel aan het ikoon geeft, waarmee een oude traditie wordt voortgezet. Zo zijn er wel vaste afspraken en regels over de opstelling van de afgebeelde personen en over het gebruik van kleuren voor de gewaden die de personen dragen. De regels voor het schilderen van ikonen werden vastgelegd in schildersboeken, zoals de Hermeneia van de heilige Athos en de Russische Podlinniks.